تاثیر والدین در بددهانی فرزندان
بنام خالق یگانه ومهربان
علل ورفتار درست در زمان بددهانی کودکان....
تاثیر والدین در بد دهانی کودک
یکی از علتهای شایع فحاشی کودکان، الگو قراردادن والدین و اطرافیان است. همه رفتارهای اجتماعی ما آموزشی است. به عنوان نمونه همه ما وقتی به دنیا آمدیم، بعد از مدتی فهمیدیم که وقتی انسانها با یکدیگر برخورد میکنند، سلام میکنند بنابراین، یاد گرفتیم که وقتی به فردی رسیدیم به او سلام کنیم. وقتی در یک خانواده، افراد به هم فحش میدهند و سر هم داد میزنند این رفتار عادی میشود و کودک آنها را به راحتی یاد میگیرد و اجرا میکند. بنابراین، محیطی که ما کودک را در آن پرورش میدهیم، بسیار مهم است و کودک همه رفتارهای خود مانند لباس پوشیدن، غذا خوردن، حرف زدن و سایر رفتارهایش را از افراد خانواده الگو میگیرد. ممکن است، ما به کودک بگوییم فحش دادن زشت است ولی او نگاه میکند تا ببیند ما چه کاری انجام میدهیم. اگر فحش دادیم و اقدام به ناسزاگویی کردیم او الگو میگیرد.
اگر والدین و اطرافیان هم رعایت کنند، باز هم ممکن است، کودک با دیدن بعضی برنامههای تلویزیونی، این قبیل حرفها را یاد بگیرد.
خب، اینکه ما میگوییم کودک نباید هر نوع برنامهای را ببیند، دلیلش همین است. از طرفی، اگر الگوی مناسبی از خودمان در بین نباشد، کودک، ممکن است آن حرف بد را به کار ببرد، اما وقتی برایش توضیح بدهیم که این هنرپیشهای که این حرف را زده، کار بدی انجام داده و حرف زشتی زده است یا اگر توضیح بدهیم که این فرد آدم خوبی نبود که این کار را انجام داد، این رفتار در کودک مستمر نمیماند و بعد از مدت کوتاهی محو میشود و دیگر آن را تکرار نمیکند. کودکی که دایم فحاشی میکند، در مقولههایی میگنجد که در ابتدا گفتم و اینطور نیست که فقط با دیدن یک فیلم فحاشی کند.
راهکارهای رفتار با کودک بددهن
بدزبانی کودک را نادیده بگیرید :
۱- اگربه طور اتفاقی، کودکتان واژه ناشایستی را به کار برد، سعی کنید به بد زبانی او، بی توجهی نشان دهید. وانمود کنید که آن را هرگز نشنیده اید. (تغافل)
۲- از خوش زبانی کودک تعریف و تمجید کنید :
بگذارید کودک بداند چه نوع گفتاری را می پسندید. هر بار که بد زبانی نمی کند به این امر اشاره کنید. برای مثال؛ بگویید:(( خوشم می آید وقتی سؤالی از تو می پرسم آرام جواب می دهی.)) در عمل به او نشان دهید که کدام گفتار وی، بد زبانی شمرده می شود.
۳- خودتان هم بد زبانی نکنید :
از آن جا که می دانید، بد زبانی شیوه ای است که کودک برای اعمال کنترل بر شما به کار می گیرد، پس خودتان بد زبانی نکنید. او ممکن است، به دنبال راه هایی باشد تا عمداً شما را عصبانی کند و با بد زبانی، توجه شما را به خود جلب کند. پس از شرکت در این بازی خودداری کنید.
۴- بد زبانی را به کودک آموزش ندهید :
پاسخ دادن، به کودک در حالت عصبانیت، تنها به او می آموزد چگونه بد زبانی کند. هر چند دشوار است، ولی وقتی با عصبانیت سر شما فریاد می کشد، شما متقابلاً، این کار را انجام ندهید، بلکه سعی کنید با احترام گذاشتن به کودک، احترام گذاشتن به دیگران را به او آموزش دهید. نسبت به کودک خود مؤدب باشید، گویی که او میهمان است.
۵- با کودک همان گونه حرف بزنید که مایلید با شما حرف بزند :
به کودک بیاموزید، چگونه از بیانی که شما دوست دارید، استفاده کند. در بین صحبت ها از این کلمات استفاده کنید. (( ممنونم، لطفاً، متأسفم و … )) هم چنین به او بیاموزید گاهی لحن سخن گفتن هم ناخوشایند به نظر می رسد.
۶- برای کودک توضیح دهید که بد زبانی یعنی چه :
لازم است فکر کنید آیا کودک بد زبانی می کند یا فقط شیوه بیانش این گونه است؟ در این میان، می توان مواردی از این دست را ذکر کرد: طعنه زدن، به کار بردن اسم کوچک برخی افراد، با فریاد پاسخ گفتن و سرپیچی گستاخانه، بدزبانی تلقی می شود ولی حالات امتناع ساده مانند:(( نمی خواهم که )) غرغر کردن و پرسش هایی مانند:(( آیا باید )) تنها اظهار عقیده محسوب می شوند نه بد زبانی.
۷- بر گفتار دوستان، رسانه ها و خودتان نظارت کنید :
توجه کنید که خودتان و اطرافیانتان چگونه صحبت می کنید. دقت کنید که کودکان، تا حد امکان کمتر سخن ناخوشایند، نیش دار و یا دو پهلو بشنوند و یاد بگیرند.
۸- به دلیل بد زبانی، کودک را تنبیه نکنید :
تنبیه را برای موارد مهم و رفتارهای زیان باری بگذارید که برای خود کودک و دیگران آزار دهنده و خطرناک است. بد زبانی هم، در بدترین حالت، آزاردهنده است ولی هیچ تجربه ای در دست نیست که نشان دهد با تنبیه کردن به دلیل بی احترامی، کودک، مؤدب و محترم می شود. مجازات، تنها ترس را می آموزد و نه احترام را.
۹- لقب دادن را آموزش ندهید :
گاه والدین، به راحتی، همان القاب تمسخر آمیزی را که کودک به زبان می آورد به سرش فریاد می کشند، برای مثال:(( کودن! نمی دانی که نباید به کسی لقب بد داد )). این کار به کودک اجازه می دهد تا همان کلماتی را که شما استفاده می کنید، به کار ببرد. خشم خود را کنترل کرده و به او توضیح دهید که چه طور و چرا این قدر عصبانی شده اید.
۱۰- به دلیل لقب دادن، کودک را تنبیه نکنید :
اگر کودک را به دلیل لقب دادن مجازات کنید، هرگاه از او دور باشید، از این واژه ها استفاده می کند. اعمال مجازات شدید، برای درمان بد زبانی به کودک می آموزد که چگونه کاری را پنهان انجام دهد.
۱۱- از به کار بردن القاب طنز آمیز و خودمانی پرهیز کنید :
از صدا کردن کودک خود، با القایی که گاه به دلیل احساس صمیمی بودن از آن ها استفاده می کنید ولی نمی خواهید او برای صدا کردن دیگران از آن ها استفاده کند، اجتناب کنید. به عنوان مثال؛ گفتن کلمه وروجک یا شیطون، می تواند به دلیل تقلید کودک از شما استفاده شود.
۱۲- اجازه ندهید به کودک، القاب بد بدهند :
راه های مطلوبی را به کودک پیشنهاد کنید تا زمانی که دیگران به او لقب می دهند، از طریق آن ها واکنش نشان دهد. برای مثال؛ بگویید:(( وقتی دوستت با اسم بدی شما را صدا زد، به او بگو تا موقعی که اسم خودم را صدا نکنی با تو بازی نمی کنم و جواب تو را نمی دهم))
۱۳- اسامی بد و خوب را برای کودک مشخص کنید :
به طور دقیق، برای کودک توضیح دهید که از چه نام هایی نباید استفاده کند. تنها در این صورت می توانید از او انتظار داشته باشید که لقب های((مجاز )) و (( غیر مجاز )) را بشناسد.
- ۹۵/۱۲/۲۰